Prechtl Analizi Hayati Önemde
Hamilelik ve doğum süreci, anne ve bebek sağlığı açısından önemli bir süreçtir. Doğum öncesi, doğum sırası veya doğum sonrasındaki olası sorunların etkisi ile nörolojik gelişiminde problem görülebilecek bebeklere 'riskli bebek' denir.
Hangi Bebekler Nörogelişimsel Risklere Sahip?
1968 yılında Heinz Prechtl tarafından, nörolojik gelişimin uygun koşulları tanımlanmıştır. Bu çerçevede yer almayan durumlar ise risk faktörü olarak kabul edilir. Risk faktörleri; ailevi/genetik, demografik-sosyal, prenatal, perinatal, neonatal dönem alt başlıkları altında listeler halinde birçok kez sınıflandırılmıştır. Zamanından erken doğmuş, düşük kilolu doğum, zor doğum, oksijensiz kalma ve kanama problemi gibi özel duruma sahip bebekler ileride nörogelişimsel olarak gerilik yaşayabilir. Özellikle doğum ağırlığı <1500 gramdan az olan ve <32 haftadan önce doğan bebekler 'yüksek riskli' olarak tanımlanır.
Günümüzde yenidoğanların bakımlarının yapıldığı ünitelerde teknoloji ve tıbbi donanımın gelişmesi nedeni ile erken doğan ve düşük doğum ağırlıklı bebeklerin sağ kalım oranı arttı. IVF yani tüp bebek yöntemiyle ikiz gebelikler çoğaldı ve kadınlar artık ileri yaşlardayken de doğum yapabiliyorlar. Tüm bu saydığımız faktörler nedeni ile, riskli bebek sayısında yıllar içerisinde azalma olmadı.
Nörolojik Muayeneyi Beklemeyin
Erken dönemde yapılan nörolojik muayene, ileride olabilecek nörogelişimsel sorunları bütün açıklığı ile gösteremeyebilir. Nörolojik muayene ile kesin tanı yaklaşık 6 aydan sonra konulabilir çünkü 0-5 ayda vücudun kendiliğinden ürettiği genel hareketler vardır. İstemli hareketler ise 5 aydan sonra meydana gelir. İstemli hareketi oluşturan mekanizmalarda herhangi bir problem varsa bu durum 6 aydan sonra ortaya çıkar.
Prechtl Analizi ile Yaşamın İlk 2 Ayında Teşhis Konulabilir
Serebral plastisite yani beynin herhangi bir hasarlanmadan sonraki reorganizasyon ve iyileşme kapasitesi, yaşamın ilk yılında yoğundur. Nörogelişimsel problemler, Prechtl Analizi ile yaşamın ilk 2 ayında tespit edilebilir. Bu sayede rehabilitasyon sürecine, nöroplastisitenin en hızlı olduğu ilk bir yıllık dönemin en başlarında başlanarak 0-5 aylık dönemdeki nöroplastisiteden maksimum fayda elde edilir. Böylece oluşabilecek nörogelişimsel sorunların riskleri azaltılabilir.
Prechtl Analizi nasıl yapılır?
Gelişme geriliği riskini erken belirleyebilmek için çocuğun doğum öncesi, doğum esnasındaki ve doğumdan sonraki öyküsü, genel fizik ve nörolojik muayenesi ve gelişimsel düzeyi ile ilgili ayrıntılı bilgi sahibi olunması gerekir. Prechtl Analizi'nde uzman tarafından bebeğin ayrıntılı video kaydı alınır ve bu kayıt detaylı bir şekilde incelenerek bebeğin spontan oluşan genel hareketleri değerlendirilir. Bu işlem bebeğe hiç dokunulmadan yapılır. Bu yöntemin nörogelişimsel bozukluk riskini tespit etmedeki duyarlılığı yüzde 98’dir.
Prechtl Analizi riskli bebeklerde erken tedavi yaklaşımlarını belirlemek, Santral Sinir Sistemi hasarını önlemek/azaltmak, aileye danışmanlık vermek ve erken müdahale gereken bebekleri seçmek için büyük önem taşır.
